‘‘Kendi Alanımızda Benzersiz Bir Konum Elde Etmeyi Hedefliyoruz’’
Doç. Dr. Ümit Yavuz Malkan
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi
Hematoloji Bölümü
Öncelikle bizimle röportaj yapmayı kabul ettiğiniz için çok teşekkür ederiz. Bize kısaca kendinizden bahseder misiniz?
1985 Ankara doğumluyum. İlk, Orta ve Lise eğitimimi TED Ankara Koleji’nde tamamladım. Daha sonra Hacettepe Tıp Fakültesi’ne başladım. Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi’ni bitirdikten sonra Tıpta Uzmanlık eğitimimi 2013 yılında tamamlayarak, İç Hastalıkları uzmanı oldum. 2014 yılında Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Hematoloji Bilim Dalı’nda yan dal ihtisasına başladım. 2017 yılında hematoloji Uzmanı; 2018 yılında ise Hematoloji Doçenti oldum. Mecburi hizmetimi Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde tamamladım. 2017’de başlayıp 2021 yılına kadar orada görev yaptım. 2021 yılında ise Hacettepe Üniversitesi’nde Doç. Dr. Öğretim Üyesi olarak göreve başladım. Şu anda da Hacettepe Üniversitesinde hizmet vermeye devam ediyorum.
Derneğin faaliyetleri hakkında neler söyleyebilirsiniz? Özellikle belirli alanlarda yapmış olduğu faaliyetleri anlatabilir misiniz?
Derneğimiz özellikle kök hücre nakli alanına yoğunlaşmış durumda. Bu konu hakkında gerek sempozyumlar gerek ise kongreler düzenlemek, onun dışında webinarlarla hem sağlık çalışanlarının hem de öğrencilerin bu konudaki bilgi düzeyini arttırmak, aynı zamanda Türkiye’deki bilim insanlarının etkileşimini sağlamak ve birlikte proje yürütmek gibi birçok faaliyetlerimiz ve etkinliklerimiz oluyor. Bugün de burada 1. Miyelom Lenfoma Lösemi Sempozyumu’nda yine Türkiye’nin dört bir yanından gelen doktorlarımız, sağlık çalışanlarımız ve aynı zamanda ilaç endüstrisi çalışanları bir araya gelerek burada bilgi paylaşımlarında bulunuyorlar. Bizler de bu işin bir parçası olmaktan ve burada yer almaktan çok mutluyuz.
Uluslararası anlamda derneğin ne gibi farkındalık çalışmaları var?
Uluslararası anlamda özellikle Kore Kök Hücre Nakli Derneği’yle 7 yıldır devam eden bir iş birliğimiz var. Ben de bu sene Güney Kore’ye giderek bu iş birliğine katkıda bulunmaya çalıştım. Bizler Kore Kök Hücre Nakli Derneği’yle olan iş birliğimizi bundan sonraki yıllarda da sürdürmeyi planlıyoruz. Beraber ortak toplantılar düzenliyoruz, görüş alışverişinde bulunuyoruz ve ileride beraber ortak çalışmalarda gerçekleştirmeyi planlıyoruz.
Tüm dünyaya baktığınızda Türkiye’deki kök hücre naklini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Türkiye kök hücre naklinde çok iyi bir durumda. Kök hücre nakli oldukça yaygın ve bu konuda çok sayıda merkez var. Yani çok hızlı bir gelişim sağlandı ve oldukça ileri bir seviyede. Ancak halen yurtdışı akreditasyon anlamında alınması gereken yollar var. Belki yurtdışından hasta çekme anlamında JACIE ya da diğer akreditasyon kurumlarında akredite merkez sayısını arttırabilirsek daha da yol alabileceğimizi düşünüyorum. Ama bunun dışında hekimlerimizin klinik pratik deneyiminin ve kliniklerimizin durumunun oldukça iyi düzeyde olduğunu söyleyebilirim.
Kök hücre bağışı neden bu kadar önemli?
Kök hücre bağışı çok önemli. Biliyorsunuz, otolog ve allojenik naklimiz var. Allojenik nakil için incelikle hastanın akrabalarını tarıyoruz. Eğer uyumlu bir verici yoksa burada akraba dışı nakil gündeme geliyor. Akraba dışı nakiller için de burada bir havuz var. Bu havuzun büyümesi uygun donör bulma şansını arttırıyor. Yani hastaların ihtiyacı olduğu anda uygun bir kemik iliği nakli gerçekleştirmek için bu bağışlar çok önemli. Bu konuda bence ilerleme olması gerekiyor.
Hematolojik hastalıkların güncel tedavileri ile ilgili konuşalım. Özellikle son dönemlerde klinik çalışmalara baktığımızda Hematoloji hastalıkların tedavilerinde ne gibi gelişmeler var?
Hematolojik hastalıkların tedavisinde 2022 yılında çok büyük gelişmeler mevcut. Sürekli değişen ve dinamik bir bilgi akışı var. Şu anda son gelişmelere bakacak olursak; genelde moleküler ve sitogenetik düzeyde ve mevcut bulunan genetik hedeflere yönelik akıllı moleküllerin ön plana çıktığı, sadece tam remisyonun artık yetmediği, minimal kalıntı hastalık kavramının önem kazandığı ve bunların dışında kimerik antijen reseptör (CAR-T) tedavilerinin yoğun bir şekilde yurt dışında kullanıldığını biliyoruz. Bunların da artık gelecek yıllarda ülkemizde ön planda olacağını düşünüyoruz. Bu konuda çalışmalar devam ediyor. Gelecek buraya doğru gidiyor gibi görünüyor. Günümüzde bir hematoloji hastasını incelerken -anlamaya çalışırken- mutlaka genetik ve moleküler özelliklerini bilmemiz gerekiyor. MRD’yi mutlaka değerlendirmemiz gerekiyor. Onun dışında da ilaç endüstrisinde yeni gelen hedefe yönelik molekülleri doğru hastada doğru zamanda vermemiz gerekiyor.
Son olarak, derneğin yaklaşan etkinlikleri hakkında da bilgi almak isteriz.
Bu sene için kongremizi ve sempozyumumuzu gerçekleştirdik; oldukça yüklü bir webinar da yaptık. Derneğimizin Instagram sayfasında da tüm etkinliklerimizi duyuruyoruz. Gelecek sene yine Kan ve Kemik İliği Derneği Kongre ve Sempozyumunu düzenlemeyi planlıyoruz. Aynı zamanda Güney Kore ile yaptığımız iş birliği çerçevesinde Koreli meslektaşlarımızla toplantı yapmayı düşünüyoruz. Bunun yanında yine çeşitli konularda webinarlar yapacağız. Bu sayede de daha çok meslektaşımıza ulaşarak bilimsel etkileşimi en üst düzeyde tutmayı hedefliyoruz.
