‘‘Kendi Alanımızda Benzersiz Bir Konum Elde Etmeyi Hedefliyoruz’’
Amerikalı bilim insanları, yakın zamanda 412 hastayla yaptıkları geriye dönük bir çalışmada, aspirin kullanımının Covid-19 tedavisinde solunum cihazına bağlanma ihtiyacını ve kan pıhtılaşmasına bağlı ölümleri azalttığını belirttiler.
Altınbaş Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Gaye Hafez, aspirinin ateş düşürücü ve ağrı kesici etkisinin yanı sıra önemli bir özelliğinin de kan sulandırıcı bir ilaç olması nedeniyle tüm dünyada yaygın olarak kullanıldığını belirtti. Koronavirüs enfeksiyonunda yaşanan sağlık sorunlarından birinin de damar içinde pıhtı (tromboz) oluşumu olduğunu söyleyen Dr. Gaye Hafez, “Aspirin de bu pıhtının oluşmasına engel olduğu için hekim kontrolünde tedaviye eklenebiliyor. Ancak bu durum, ‘aspirin, koronavirüse karşı koruyor’ şeklinde manşet yapılmamalı. Çünkü aspirin, koronavirüsün yol açtığı pıhtı sorununu (özellikle pulmoner emboli) çözmek için tedaviye ekleniyor, koronavirüsten korumuyor. En azından şu an elimizde olan verilerle bunu söyleyemeyiz” dedi.
Türkiye’de de bilim kurulu üyelerinin aspirinin pıhtı oluşumunu önlemek için kullanıldığını açıkladıklarını söyleyen Dr. Hafez, “Ancak koronavirüsün yol açtığı tek sorun pıhtı riski değil. Başta solunum sıkıntısı olmak üzere, ileri evrede sitokin fırtınasına ve dolayısıyla pek çok farklı soruna yol açabiliyor. Aspirinin ise bu diğer sorunlar üzerinde bir etkisi yok. Aspirin, Covid-19 tedavisinde etkili olabilecek bir ilaç, ancak ‘Covid-19’a karşı iyileştirici etkisi vardır’ diyebilmemiz için, daha geniş çaplı araştırmalara ihtiyaç var” şeklinde konuştu.
Bilimsel verilerin halkla paylaşılmasının son derece önemli olduğunu ancak elde edilen tüm verilerin birlikte değerlendirilmesi gerektiğini söyleyen Dr. Hafez, “Dolayısıyla aspirin koronavirüse karşı koruyucuymuş gibi algılanmamalı. Sadece Covid-19 teşhisi konmuş hastalar için, hekim kontrolünde ve gerektiğinde kullanılmalı. Çünkü aspirin, kanamaya sebep olabilecek bir ilaç. Kontrollü kullanılmadığı veya Covid-19’a karşı koruyucuymuş gibi rastgele kullanıldığı takdirde pek çok hasta zarar görebilir. Mide kanaması, Reye sendromu (daha çok çocuklarda görülse de erişkinlerde de görülebilir), kanama riskinin artması gibi önemli sorunlar yaratabilir” diye açıklamada bulundu.
